Projecten
Juniperus Chinensis - buigen of barsten
Sommige bomen zijn zodanig uitdagend dat je moet overwegen wat de meeste passende techniek is om toe te passen en die gelijktijdig ook het best bij de boom past zonder extra risico’s te lopen.
In dit geval bleek de tak uit twee delen te bestaan, met duidelijk zichtbaar een kern uit hout overgebleven van een voormalige tak.
Gelijktijdig maakt deze kern het nagenoeg onmogelijk om de tak op een zodanige wijze te kunnen buigen dat het passend is binnen het ontwerp. Kortom uitdagend.
Om toch de tak te kunnen buigen heb ik ervoor gekozen om het houtdeel te bewerken met een kleine frees.
Gezien de diameter van de tak is het inzetten van een frees niet het meest eenvoudige hulpmiddel. Uiteindelijk gekozen voor een accu aangedreven Dremel met een voor dit karweitje passend toerental. Met name dit laatste is van belang om de temperatuur tijdens het frezen niet te hoog te laten oplopen, waardoor en mogelijk schade aan de sapbanen ontstaat. Uiteraard geeft de accu aangedreven Dremel ook de bewegingsruimte om de frees goed te kunnen sturen. Ondanks alles bleef hier de speelruimte links en rechts minimaal.
De aangebrachte sleuf is van een zodanige lengte en diepte dat daarin een 4 mm aluminium draad aan te brengen is. Aanvullend is de tak geheel in raffia verpakt en achtereenvolgens voorzien van een zware draad. Met ondersteuning van de jintang is de tak in haar definitieve positie gezet. Nu is het aan de boom om te laten zien of ze de ingreep heeft doorstaan of niet. Doorgaans is dit binnen 8 weken na de ingreep zichtbaar. Uiteraard vraagt een dergelijke ingreep nazorg. Met name is het van belang dat de raffia niet tot in haar kern uitdroogt.
Nu inmiddels enkele maanden verder heeft de tak laten zien de ingreep goed te hebben doorstaan. Tweede week oktober zal de boom haar definitieve pre-bonsai ontwerp krijgen en worden verdere detailwerkzaamheden op gebied van Jin en Shari uitgevoerd. Op naar een nieuwe fase dus.
Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Terug naar de roots. Terug naar Taxus
Gezien de omstandigheden van een steeds warmer wordend klimaat en de daarmee gepaard gaande warmere nachten, is de Taxus een uitdaging geworden. Reeds enkele jaren stond onderstaande taxus te wachten op zijn eerste stilering. Na enig wikken en wegen besloten om samen met een leerling de aftrap te wagen.
Zoals de foto laat zien kent deze taxus een grote hoeveelheid loof en bijna even zovele hout partijen die zich mogelijk zouden kunnen lenen tot een stilering van Jin.
Zoals gebruikelijk bij aanvang van iedere stilering de boom maar eens opgeschoond. Al snel werd hierdoor duidelijk dat de boom zich letterlijk in tweeën gedeeld had. Een sterk groeiende loofmassa links en een sterk groeiende loofmassa rechts. Dat maakte de stand waarin de boom voor enkele jaren geleden opgepot was, dus horizontaal al snel tot een minder geschikt uitgangspunt.
Uiteindelijk de keuze gemaakt om de boom sterk te kantelen.
Na de nodige werkzaamheden gedaan te hebben blijft er een basis over van waaruit de volgende stappen worden gemaakt.
Natuurlijk ligt de focus op de hergroei van nieuw groen. Dit valt uitsluitend te bereiken door de taxus ook echt daartoe te pushen.
Het heeft geen enkele toegevoegde waarde om in dit stadium aandacht te willen besteden aan het design van jin en of shari. Houdt er rekening mee dat een taxus een eigenwillige boom is die maar al te vaak je plannen in de war schopt zodra je aan haar sapstromen komt zoals dat tijdens het maken van jin en shari het geval is. Alle aandacht zou uit moeten gaan naar het scheppen van die omstandigheden die een taxus aanzetten tot het produceren van knoppen. Niet hier en daar maar een massale knopzetting.
Door je tijdens het stileren te concentreren op het scheppen van omstandigheden die de taxus aanzetten tot het produceren van knoppen zul je voor je werkzaamheden worden beloond. Zoals op de foto rechts duidelijk zichtbaar is de taxus begonnen om massaal knoppen te laten uitlopen. Let wel deze foto is 52 dagen na de stilering gemaakt. Buitengewoon is dit zeker niet. De taxus kan met gemak binnen 40 dagen nieuwe knoppen ontwikkelen zodra haar wortelstelsel voldoende krachtig is. En dit laatste lukt alleen door niet alles tegelijk te willen doen maar doelen te stellen.
Door een doel te stellen en er naar toe te werken zal de boom laten zien waartoe hij in staat is. Heb je het doel behaald, stel een nieuw doel.
Juniperus Chinensis - Een lange weg te gaan
Tijdens een bezoek aan Deshima Bonsai werd mijn aandacht getrokken door een aantal forse Juniperussen Chinensis. Naast de uiterst faire prijs / kwaliteit verhouding, zoals je dat van Teunis Jan Klein kunt verwachten, viel onder andere de mooie stamlijn op en het bijzonder goed ogende nebari.
Uit een toelichting van Teunis Jan Klein werd al snel duidelijk dat het zich hierbij om een partij Juniperussen handelde die voorheen werden ingezet als “moer” voor ent materiaal. Door de jaren heen hadden de bomen zich tot forse exemplaren weten te ontwikkelen.
Ontwerpschetsen
Naast zijn bewezen talenten als Bonsaikunstenaar bezit Teunis Jan Klein eveneens de werkwijze en kunde om gezamenlijk met de nieuwe eigenaar ontwerpschetsen samen te stellen aan de hand waarvan de nieuwe eigenaar zijn of haar keuze kan maken uit het ontwerp dat niet alleen afgestemd is op het materiaal maar ook heel nauw aansluit bij de wensen en inzichten van de nieuwe eigenaar. Een toch wel uniek te noemen werkwijze in Bonsailand (als ik dit al zo verwoorden mag)
Uitdagend
Wat natuurlijk direct opvalt bij de hierboven getoonde Juniperus Chinensis is de afstand tussen uiteinden van de takken en de basis van de boom.
Terecht kan dit een uitdaging worden genoemd om het groen daar te krijgen waar het verhoudingsgewijs zou kunnen zitten zonder de boom zodanig te stressen dat hij de pijp aan maarten geeft.
Daarbij komt dat ik geen voorstander ben van de denkwijze waarbij de boom de wil van de bonsailiefhebber opgelegd krijgt.
Dus zal de keuze zijn verwijderen van dat wat de hergroei van nieuw loof tegengaat of in uiterste nood enten.
Vooralsnog zijn er voldoende mogelijkheden voorhanden zonder de boom daarbij onnodig te moeten stressen.
De eerste stappen
Om überhaupt een indruk van de mogelijkheden van dit materiaal te kunnen krijgen is als eerste stap de boom grondig opgeschoond. En met schonen bedoel ik natuur het verwijderen van afgestorven en zwakke takken, maar ook het verwijderen van takken die er niet toe doen (bv. te laag geplaatste takken).
Eveneens is een voorzichtig schonen van de loszittende schorsdelen daar niet vergeten.
Wordt vervolgd
Pinus Mugo
De Pinus Mugo is onder Bonsailiefhebbers een geliefde boomsoort.
Naast dat deze dennensoort zeer geliefd is, kent hij andere werkwijze als dat we bijvoorbeeld van andere twee naalden dennen kennen. Ken je de verschillen dan kun je er prima resultaten mee behalen. Ken je ze niet kan het zelf leiden tot het verlies van je boom. Kortom weet wat je doet.
Naalden plukken
Een veel voorkomende fout die door Bonsailiefhebbers tijdens het stileren maar al te graag wordt gemaakt is het laten staan van overbodige naalden. Niet alleen maakt dit het bedraden van de boom eenvoudiger maar veroorzaakt het plukken een onbalans dat de Pinus Mugo aanzet om nieuwe knoppen te vormen. Een bladbemesting met visemulsie ondersteunt de boom nog eens daarbij. Overigens is tijdens het stileren de keuze gemaakt om niet tot de limit te plukken.
Het bedraden
De Pinus Mugo reageert doorgaans goed op werkzaamheden als het bedraden. Of dit gedaan is met alumiumdraad of koperdraad is niet relevant. Beiden verdraagt de boom prima. Een must om goed te kunnen bedraden is dat er voldoende naalden geplukt zijn of worden.
Juiste schaal
Uiteraard verdient de Pinus mugo een andere schaal. Niet de alleen de rechthoekige vorm van de huidige schaal is niet passend maar ook de hoogte van de schaal straalt niet het robuste uit om de boom visueel in balans te kunnen houden.
