Veel bonsailiefhebbers hebben moeite met het opbouwen van een compacte vertakking of ervaren de den als “lastig”.
Het is van cruciaal belang dat jij als bonsailiefhebber weet welke soort den voor je neus staat. Ken je de soort kun je rekening houden met zijn eigenschappen en wordt het werken met dennen daardoor een stukje eenvoudiger. Maar alle dennen over één kam willen scheren gaat je letterlijk bomen kosten.
Categorieën
Dennen zijn onder te verdelen in grofweg vier categorieën. Deze indeling heeft voornamelijk te maken met de lengte van de naalden en de groei eigenschap om één of twee keer per groeiseizoen uit te lopen. Weet je tot welke categorie je den behoort kun je daarop je werkzaamheden afstemmen.
Veel onzin
Nergens binnen de bonsaiwereld wordt zo geheimzinnig over gedaan dan het onderhouden van dennen. Ik praat nog niet eens over de grote hoeveelheid onzin die wordt hooggehouden als het over dennen gaat.
Ook tuinen veel bonsailiefhebbers in de theorieën die rechtstreeks uit het japans vertaalt zijn daarbij vergetend dat wij in ons kikkerlandje met een geheel ander klimaat van doen hebben en deze theorieën om die reden alleen al moeilijk of niet toepasbaar zijn.
Bemesten & watergeven
Wil je bij een den een compacte vertakking opbouwen moet bemesten & watergeven je vriend zijn. Ga je je in de opbouwfase druk maken over de invloed die mest en water op de naaldlengte hebben dan zou ik je willen adviseren om je eerst te verdiepen in groei eigenschappen van een den voordat je verder gaat met je werkzaamheden. Om dus maar gelijk een onwaarheid weg te nemen wordt de naaldlengte van een den niet bepaald door de invloed van mest of water maar door het aantal naalden dat voorhanden is. Hoe meer naalden hoe korter de naalden. Immers moet de den de haar ter beschikking staande energie over alle naalden verdelen. Momentje logisch nadenken dus dan klakkeloos onzin overnemen.
Overigens moet ik genuanceerder over bemesten spreken. Met bemesten bedoel ik vooral het toedienen van stikstof. (uiteraard spelen de andere elementen eveneens een rol, maar geringer)
Uiteraard dien je niet zuinig te zijn met water zodra je de juiste hoeveelheden mest toe wilt dienen in tegendeel tot het gerucht dat je de den in opbouw een periode stofdroog moet zetten om tot goede resultaten te komen. Een veel gemaakte fout onder de bonsailiefhebbers die hun geluk met dennen willen proberen maar bedrogen uitkomen.
Eigenschappen substraat
Net als het voorgaande thema bemesten & watergeven bestaan er veel theorieën over de samenstelling van het substraat waarin een den zou moeten groeien.
Belangrijk is dat het substraat dat je wilt gaan gebruiken beschikt over de eigenschap om water aan zich te binden gedurende een X tijd zonder daarbij als een spons te werken.
De tweede eigenschap waarover het substraat zou moeten beschikken is over een component dat in staat is om zuurstof aan zich te binden. Een derde eigenschap is dat het substraat een deel dient te bevatten van mineralische oorsprong. Als vierde en laatste eigenschap zou het substraat in staat dienen te zijn om meststoffen gedurende X tijd aan zich te binden zonder daar het “verzouten” in de hand werkt.
Groei eigenschappen
Dat Dennen haar groeikracht in tegenstelling tot bijvoorbeeld de jeneverbes in haar wortelstelsel heeft zou bekend moeten zijn. Dit is mede te zien aan de dikte van de wortels en haar grove structuur. Immers een dikke stevige wortel heeft meer plaats voor de opslag van voedingsstoffen maar dat terzijde.
Een tweede eigenschap waarover een den al dan niet beschikt is de eigenschap om gedurende het groeiseizoen één of twee keer een groeispurt te kunnen maken.
Deze eigenschap is eveneens bepalend hoe om te gaan met snoei en nijpen. Scheer je deze bij dennen zeer belangrijke eigenschap over één kam zul je bedrogen uitkomen.
De rol van oude naalden
Als het gaat om dennennaalden zijn veel bonsailiefhebbers meesters in het plukken van dennennaalden. Daarbij komt dat men zich totaal geen gedachten maakt waartoe dennennaalden zich aan een den bevinden en met het plukken van de naalden ook de “fabrieken” voor fotosynthese worden verwijderd.
Ook kennen veel bonsailiefhebbers de rol van oude naalden niet die deze bij een groeisysteem als dat van een den horende naalden bezitten. Veel belangrijker is in hun ogen om oude naalden zo snel mogelijk allemaal te verwijderen.
Probeer te begrijpen dat de oude naalden een hormoon in zich dragen dat mede verantwoordelijk is voor het doen ontstaan van nieuwe knoppen. Mag je ze dus klakkeloos verwijderen als je een compacte vertakking wenst op te bouwen? Aan u de eer om deze vraag te beantwoorden.
Samenvattend
Wil je als bonsailiefhebber een compacte vertakking bij dennen opbouwen ontkom je er niet aan om je te verdiepen in de processen die zich in een den afspelen. Dat deze deels overeenkomen en deels geheel anders zijn dan bij loofbomen zal niemand doen verbazen maar feit is dat je ze moet kennen. Daar ligt de basis. Pas dan ben je in staat om een stappenplan te maken voor de den die voor je staat.
Als aan de hand van dit beknopte artikel je nieuwsgierigheid is ontstaan hoe je met een paar handvaten een compact vertakking van je den kunt opbouwen maak dan gebruik van een persoonlijke of groepsworkshop die het thema dennen zowel in theorie als praktijk zal belichten. Dennen zijn niet moeilijk maar worden vaak geheimzinnig en moeilijk gemaakt.
